Hoe innoveert een familiebedrijf?

Career Openers Executive Search bemiddelt regelmatig in posities binnen familiebedrijven. In dit blog delen we graag een aantal verrassende inzichten over het innovatieve familiebedrijf.

Stel je een familiebedrijf voor..

Waarschijnlijk zie je iets traditioneels voor je, producten met de hand vervaardigd volgens ambachtelijke vaardigheden die van generatie op generatie zijn doorgegeven. Misschien lijkt het op kleermaker Sartoria Panico als beschreven door journalist Simon Crompton. Klein, intiem en zeer persoonlijk:

“Antonio heeft een prachtige ruimte aan de Via Carducci – ingericht als een huis in plaats van een atelier, zoals veel van de Napolitaanse kleermakers dat doen… Antonio’s kinderen Luigi en Paola werken met hem en helpen tijdens uitstapjes naar Milaan en Florence. Het atelier zelf heeft 12 kleermakers.”

In sommige sectoren, kunnen traditie en vakmanschap waardevolle differentiërende factoren zijn. Maar familiebedrijven zijn te vinden in elke sector van de economie, ook in sectoren die nadruk leggen op vernieuwing, innovatie en modernisering. Wat als je in de logistiek, de groothandel, tech of farmaceutica zit? Vasthouden aan traditie kan ook een echte concurrentieachterstand opleveren.

In het vorige artikel in onze serie “Familiebedrijven van de Toekomst” keken we naar hoe familiebedrijven de afwegingen kunnen maken tussen het vertrouwen op familieleden in management posities en het aantrekken van externe expertise en leiderschap. In dit deel zullen we bekijken hoe familiebedrijven kunnen concurreren op het gebied van onderzoek en innovatie.

Hoe innoveert een Familiebedrijf?

Geen enkel succesvol bedrijf staat stil. Zelfs de oudste familiebedrijven breiden voortdurend hun activiteiten uit en vernieuwen hun producten om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Toch wordt het familiebedrijf in de onderzoeksliteratuur al lange tijd geassocieerd met een lage mate van innovatie en een hoge mate van risicomijdendheid.

Toen Patricio Duran en zijn coauteurs zich in 2016 concreet bezighielden met het meten van dit fenomeen, ontdekten ze dat familiebedrijven in de Verenigde Staten consequent minder uitgeven aan innovatie dan vergelijkbare niet-familiebedrijven. Maar wat blijkt uit het onderzoek: de innovatie-uitgaven van familiebedrijven zijn veel efficiënter en leveren meer octrooien op per uitgegeven dollar dan elders in het onderzoek. Hoe kunnen we de efficiëntiekloof verklaren die Duran heeft geïdentificeerd?

In een artikel voor Forbes linkt Adi Gaskell Durans resultaten aan onderzoek dat over het algemeen hogere productiviteitsniveaus bij familiebedrijven suggereert. Maar het type innovatie dat door familiebedrijven wordt nagestreefd, kan ook een rol spelen. Met andere woorden: komt het door hoe ze het doen of wat ze doen?

De Schaal en de Basis

In 2017 publiceerden Alessandra Perri en Enzo Peruffo een diepgaande studie over familiebedrijven in de farmaceutische industrie. Dit is een nuttig voorbeeld omdat innovatie in de farma zo cruciaal is voor succes, maar vergelijkbare dynamieken kunnen ook in andere op innovatie gerichte bedrijven spelen. Ze ontdekten dat familiebetrokkenheid twee belangrijke aspecten van innovatie beïnvloedt: ‘scale’ en ‘basicness’. Met scale bedoelen ze hoeveel er wordt geïnvesteerd in onderzoek. Met basicness bedoelen ze hoezeer de innovatiestrategie gericht is op fundamenteel onderzoek in plaats van verbetering van bestaande producten die direct omzet kunnen genereren.

Familiebetrokkenheid beïnvloedt beide aspecten van innovatie. Wanneer familieleden rechtstreeks betrokken zijn bij het management van innovatie, ligt de nadruk op meer fundamenteel onderzoek, dus meer op basicness. De hoeveelheid innovatie blijft hetzelfde, maar de resultaten zijn anders. Perri en Peruffo denken dat dit komt doordat familieleden veel nadrukkelijker een lange termijn perspectief hebben, in tegenstelling tot externe innovatiemanagers voor wie de prioriteit ligt bij producten opleveren met een duidelijke marktwaarde.

Zelfs als familieleden niet rechtstreeks aan management van innovaties werken, zijn er andere effecten om rekening mee te houden. Perri en Peruffo ontdekten dat als familieleden betrokken zijn bij het bestuur van een bedrijf, meer resources worden vrijgemaakt om aan innovatie te werken.  Deze bevinding is in overeenstemming met Durans bevindingen, die suggereren dat de autoriteit van de familie om middelen toe te wijzen essentieel is voor de productiviteit van innovatie.

Lessen uit Scale & Basicness

In tegenstelling tot het stereotype, zouden familiebedrijven in zeer innovatieve sectoren er dus goed aan kunnen doen om meer familieleden in uitvoerende functies te houden. De bevindingen van Perri en Peruffo lijken te worden ondersteund door onderzoek van Josh Baron en Rob Lachenaur. Baron en Lachenaur geloven dat langetermijndenken het centrale element is waarom door families beheerde bedrijven langer bestaan dan hun concurrenten. Hoe fundamenteel het onderzoek van een bedrijf precies moet zijn, zal afhangen van producten, doelen en financiële situatie.

Deze bevindingen suggereren dat door familiebeheer op het bestuursniveau te koppelen aan de juiste externe expertise op het gebied van product-, technisch en operationeel management, een familiebedrijf geen terrein hoeft te verliezen aan andere soorten bedrijven op het gebied van innovatie. Naast alle goed gedocumenteerde risico’s, zoals risicomijdendheid, zijn er misschien zelfs enkele voordelen voor familieleden als leidinggevenden als het gaat om innovatie.

Conclusie

Het familiebedrijf van de toekomst moet begrijpen welke soort innovatie geschikt is voor haar sector en aanpak overeenkomstig structureren. Als je klanten ambacht en traditie waarderen, laat dat dan niet los. Maar als ze op zoek zijn naar innovatie, maak dan gebruik van de voordelen die familiebedrijven hebben. Familiebedrijven zijn goed gepositioneerd om te profiteren van innovatie op een kleinere schaal maar met hogere efficiëntie. En door innovatie die meer nadruk legt op basicness en langetermijndoelen. Door geïnformeerde, op bewijs gebaseerde keuzes te maken over hun innovatiebeleid, kunnen familiebedrijven professionele, creatieve en veerkrachtige teams opbouwen die op gelijke voet staan met elk niet-familiebedrijf.

Career Openers Executive Search heeft veel expertise binnen familiebedrijven. In één van onze recente blogposts New to the family? bespraken we de vaardigheden die nodig zijn om als kandidaat succesvol te zijn binnen het familiebedrijf. In de komende periode zullen we een reeks blogs publiceren over de belangrijkste succesfactoren om uit te blijven blinken als familiebedrijf.